Προσφυγή της ελληνικής ομοφυλόφιλης κοινότητας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έφτασε η διεκδίκηση της ελληνικής ομοφυλόφιλης κοινότητας να επεκταθούν οι διατάξεις του συμφώνου συμβίωσης και σε άτομα του ίδιου φύλου. Αυτό προκύπτει ως αποτέλεσμα της προσφυγής στο ΕΔΔΑ του Γρηγόρη Βαλλιανάτου, του Νίκου Μυλωνά και άλλων, οι οποίοι εγκαλούν την Ελλάδα για διακρίσεις έναντι των ομοφυλόφιλων ζευγαριών

. Η προσφυγή στο ΕΔΔΑ προέκυψε ως ανάγκη μετά το 2011, όταν χάθηκε και η τελευταία ευκαιρία ρύθμισης ενός θέματος που, όπως επισημαίνουν οι προσφεύγοντες, για τις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες είναι θεσμικά λυμένο. Τη χρονιά εκείνη η συζήτηση στην Ελλάδα είχε ανάψει για τα καλά. Τι θα γινόταν με τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια, πώς θα γίνει δυνατόν να κατοχυρωθεί νομοθετικά η συμβίωσή τους, πώς μπορούν να διασφαλιστούν τα αστικά δικαιώματα που απορρέουν από μια μακρά σχέση η οποία αναγνωρίζεται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης αλλά όχι και στην Ελλάδα;

Στη συγκυρία εκείνη η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε συμφωνήσει ότι, όντως, στο σημείο αυτό υπήρχε κενό. Οτι το σύμφωνο συμβίωσης που είχε θεσμοθετηθεί από το 2008 στην Ελλάδα αφορούσε μόνο ζευγάρια διαφορετικού φύλου και ότι αυτό συνιστούσε ελληνική ιδιαιτερότητα. Στις άλλες 22 ευρωπαϊκές χώρες όπου θεσμοθετήθηκε το σύμφωνο συμβίωσης, αυτό αφορούσε και τα ζευγάρια του ίδιου φύλου. Αυτή την ιδιαιτερότητα η τότε κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι θα τη διορθώσει.

Αλλά δεν έκανε τίποτα. Τα μεγάλα πολιτικά γεγονότα που ακολούθησαν έσβησαν από την επικαιρότητα θέματα που είχαν να κάνουν με τα ατομικά δικαιώματα. Μοιραία, η υπόθεση μεταφέρθηκε στο ΕΔΔΑ, όπου και συζητήθηκε στο ακροατήριο στις 16 Ιανουαρίου. Συνήγοροι των προσφυγόντων ήταν ο καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος και η γαλλίδα δικηγόρος Καρολίν Μεκαρί, ενώ την ελληνική κυβέρνηση εκπροσώπησε η δικηγόρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Μυρτώ Γερμανή.

Η πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης υποστήριξε ότι το σύμφωνο συμβίωσης που ισχύει στην Ελλάδα δεν συνιστά διάκριση κατά των ζευγαριών του ίδιου φύλου και ότι, απλώς, καθρεπτίζει τη βιολογική κανονικότητα, όπως είπαν. Παιδιά γεννιούνται μόνο από ζευγάρια διαφορετικού φύλου, τόνισαν, ενώ υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει επιτακτική ανάγκη να επεκταθεί το σύμφωνο συμβίωσης και για ζευγάρια του ίδιου φύλου.

Η πλευρά των προσφυγόντων κατά της Ελλάδας, πάντως, θεωρεί ότι η ελληνική Πολιτεία έχει υπαναχωρήσει από παλαιότερες διακηρύξεις της. Επισημαίνει μάλιστα ότι το 2011, όταν άρχισε η συζήτηση της προσφυγής κατά της Ελλάδας στο ΕΔΔΑ, η ελληνική κυβέρνηση στα γραπτά επιχειρήματα που είχε καταθέσει υποστήριζε ότι ναι μεν ο ισχύων νόμος δεν μπορούσε να επεκταθεί στα ζευγάρια του ίδιου φύλου, υπήρχε ωστόσο πρόνοια να εισαχθεί άλλη νομοθετική ρύθμιση - η οποία, βεβαίως, δεν εισήχθη ποτέ.